اورانگوتان
تنها سرده ی باقی مانده از کپی های بزرگ در منطقهٔ آسیا است. آن ها در زمرهٔ باهوش ترین نخستینیان هستند، و از انواع ابزار پیچیده سود جسته، و هر شب نیز با استفاده از شاخ و برگ درختان، لانه ای مخصوص خواب می سازند. آن ها معمولاً تهاجمی نیستند و بیشتر به صورت منزوی به جستجوی غذا می پردازند. آن ها بزرگ ترین جانوران موجود درختی هستند که بازوهای درازتری نسبت به دیگر کپی های بزرگ دارند. رنگ موی آن ها معمولاً قرمز مایل به قهوه ای و یا به رنگ معمول دیگر کپی های بزرگ یعنی سیاه است.
اورانگوتان بومی اندونزی و مالزی بوده، و در حال حاضر تنها در جنگل های بارانی جزیره های بورنئو و سوماترا یافت می شود. ولی سنگواره هایی از آن در جاوه، شبه جزیره ی تای - مالای ، ویتنام و چین یافت شده است. در حال حاضر تنها دو گونه از این سرده باقی مانده است، که هر دو در خطر انقراض هستند: اورانگوتان بورنئویی و اورانگوتان سوماترایی (در خطر بالای انقراض).
واژهٔ اورانگوتان در زبان مالایی به معنی «مرد جنگل» است. اورانگ (مرد) + اوتان (جنگل).
سردپونگو
اورانگوتان بورنئوی (Pongo pygmaeus)
قد یک اورانگوتان در حالت ایستاده ۱.۲ تا ۱.۵ متر است. به طور متوسط وزنشان ۳۳ تا ۸۲ کیلو است. نرها می توانند به ۱۱۰ کیلو یا بیشتر هم برسند. دست اورانگوتان ها شبیه دست انسان ها است؛ آن ها چهار انگشت و یک انگشت شست دارند. پای آن ها هم چهار انگشت و یک شست پای بزرگ دارد. آن ها می توانند هم با دست ها و هم با پاها اجسام را نگه دارند. درازای دست بزرگترین نرها به ۲ متر می رسد.
- Pongo pygmaeus pygmaeus - جمعیت شمال غربی
- Pongo pygmaeus morio - جمعیت شرقی
- Pongo pygmaeus wurmbii - جمعیت جنوب غربی
- اورانگوتان سوماترایی (Pongo abelii)
اورانگوتان ها بدنی حجیم و بزرگ، گردنی ضخیم، و بازوانی بسیار دراز، و پاهایی کوچک و خمیده دارند، و فاقد دم هستند. بیشتر بدن آن ها با موی قهوه ای مایل به قرمز پوشیده شده، و رنگ آن در میان گونه ها متغیر است. برای مثال اورانگوتان سوماترایی پوششی روشنتر و کم پشت تر دارد.
اورانگوتان ها در طبیعت می توانند تا ۵۰ سال زندگی کنند. در اسارت عمرشان اندکی طولانی تر است.
تغذیه
میوه ها ۶۵ تا ۹۰ درصد غذایی اورانگوتان ها را تشکیل می دهند. به ویژه میوه های شیرین و چرب ترجیح داده می شوند. انجیر از میوه های رایجی است که استفاده می کنند، چون جمع آوری و هضم آن آسان است. همچنین آنها حشرات کوچک و جانوران کوچک (مثل پرندگان و پستانداران کوچک) هم می خوردند. اورانگوتان ها حتی برای نوشیدن آب شاخه های درخت را ترک نمی کنند، و از آبی که در سوراخ بین شاخه ها جمع شده استفاده می کنند.
استفاده از ابزار و فرهنگ
مانند دیگر کپی های بزرگ، اورانگوتان ها از جملهٔ باهوش ترین نخستی ها هستند. ازدهه ی 1960 میلادی استفادهٔ شامپانزه ها از ابزار شناخته شده بود. استفاده از ابزار در میان اورانگوتان ها هم توسط بیروت گالدیکاس مشاهده شده است
پژوهشی در سال ۲۰۰۸ بر روی دو اورانگوتان در باغ وحش لاییزیگ نشان داد که اورانگوتان ها نخستین گونهٔ غیرانسان هستند که «معاملهٔ حسابشده» در آن ها رواج دارد. به این شکل که آن ها سود و ضرر هزینهٔ تبادل هدیه را در طول زمان حساب می کنند.
اورانگوتان ها، همچون دیگر کپی ها مانند شامپانزه و گوریل اصواتی خنده مانند در هنگام ارتباط فیزیکی مانند دنبال هم دویدن و قلقک از خود بروز می دهند.
منبع: ویکی پدیا