انتقال خون در حیوانات-گروه هاي خوني حيوانات
گروه های خونی سگ



سگها حداقل يازده سيستم گروه خونی دارند كه عبارتند از: M, L, K, F, D, C, B, Tr, A و N اما فقط يكی از آنها يعنی سيستم A قدرت كافی دارد و از نظر درمانگاهی حائز اهميت است، حدود 60 درصد سگها دارای گروه خونی A هستند. سيستم Tr و پادگن محلول نظير r در گوسفند با سيستمO در خوك معادل ميباشد. در گذشته گروه خوني سگ ها را با حروف الفبا نشان می دادند . اما امروزه اين گروه ها را با شماره هايي که به دنبال کلمه DEA می نويسند, مشخص می کنند . کلمه DEA مخفف Dog Erythrocyte Antigen می باشد....


گروه های خونی گربه


در گربه فقط يك سيستم گروه خونی عمده گزارش گرديده است و آن AB ميباشد ولی ممكن است گربه ها دارای گروه خونی B, A و يا A B باشند. گروه خونی 95ـ75 درصد گربه ها A و 25ـ5 درصد آنها B و گروه خونی AB كمتر از يك درصد گزارش شده است. پادگن A در لنفوسيتهای گربه ديده شده است. ضمناً تزريق يك ميلی ليتر از خون گربه های با گروه خونی A به گربه های با گروه خونی B موجب شوك، كاهش فشار خون، قطع اعمال تنفسی و توقف حركات قلب در ظرف چند دقيقه ميگردد.


گروه های خونی گاو


گاوها دارای يازده سيستم گروه خونی ميباشند كه با حروف Z, T, S, M, L, J, F, C, B, A و R نمايش داده ميشوند و از بين آنها دو سيستم B و J واجد اهميت بيشتری هستند. سيستم گروه خونیB در گاوها از كليه سيستمهای شناخته شده پيچيده تر است. به طوری كه دراين سيستم 60 پادگن مختلف برآورد شده است كه اين پادگنها به صورت دسته های كوچكتری به شكل فنوگروپ به ارث ميرسند. با وجود اين پيچيدگی تقريباً غير ممكن است كه خون يك گاو دهنده كاملاً مشابه خون گاو گيرنده باشد.


پيچيدگی سيستم B طوری است كه در هر گاو به قدر كفايت تركيب پادگنی متفاوت وجود دارد كه بتوان به وسيله آن هر يك از گاوان را مشخص ساخت. طبعاً چنين سيستمی روش ايده آلی برای شناسايی هر يك از دامهای گله بشمار ميرود و بسياری از مراكز دامپروری برای كنترل اصالت گاوهای خريداری شده از آن استفاده ميكنند.

پادگن J ليپيدی است كه به طور آزاد در مايعات بدن گاو وجود دارد و به طور غير فعال (Passive) مجذوب گلبولهای قرمز گرديده و به آن متصل ميشود، لذا پادگن j نميتواند پادگن حقيقی گلبول قرمز باشد و بدين جهت در خون گوساله های نوزاد وجود ندارد. اين پادگن در ظرف 6 ماه پيش از تولد جذب گلبولهای قرمز گوساله شده و در خون ديده نميشود. گاوهای واجد پادگن J (J مثبت) دو نوع ميباشند، برخی از آنها پادگن J در عيار بالا دارند به طوری كه ميتوان در سطح گلبولها و سرم آنها را تشخيص داد و برخی ديگر برعكس اين حالت هستند. گاوان واجد J منفی ممكن است در سرمشان پادتن ضد J موجود باشد كه عيار اين پادگن برحسب فصول سال متغير بوده به طوری كه در تابستان و پاييز به حداكثر خود ميرسد.

با توجه به موارد بالا ميتوان چنين نتيجه گرفت كه به واسطه وجود گاوان j مثبت و j منفی انتقال خون از گروه اول به گروه دوم ممكن است موجب واكنش شديد گردد حتی اگر فبلاً گاوان گيرنده نسبت به پادگن دهنده حساس نشده باشند. بيماری هموليتيك در گوساله های نوزاد نادر است ولی پس از واكسيناسيون بر ضد آناپلاسموز و يا بابزيوز ممكن است ايجاد شود زيرا اين واكسنها را از خون گوساله های آلوده تهيه مينمايند. بدين صورت كه واكسن آناپلاسموز را از راه مخلوط كرده مقدار زيادی خون گوساله های مبتلا توليد ميكنند.

در اين روش پس از مخلوط كردن خونها، مخلوط خون را خشك و منجمد مينمايد و هنگام مصرف با مواد دير جذب (ادجونت) مخلوط كنند و اما واكسن ضد بابزيوز نيز عبارت است از خون نسبتاً تازه گوساله های آلوده.

گروه خوني اسب

در اسب ها بيش از 30 نوع گروه خونی وجود دارد که آنها را در 8 سيستم بزرگ تقسيم بندی می کنند اين سيستم ها با حروف A, C , D , P , K , Q , U , T نشان داده می شوند . از نظر واکنش های هموليتيک سيستم Q و A مهم هستند در قاطر ها که اختلالات آنتی ژنی بين **** نر واسب ماده زياد است حدود 8 تا 10 درصد کره ها دچار بيماری هموليتيک می شوند .

گروه خوني گوسفند

گوسفندان هفت نوع گروه خونی دارند که با A , B , C , D , M , R و X نشان داده می شوند سيستم R مشابه سيستم J در گاوها می باشد سيستم M در انتقال فعال K+ از غشاء گلبول های قرمز نقش دارد پلی مورفيسم در اين سيستم منجر به پيدايش گوسفندانی با گلبول های قرمزی می شود که از نظر مقدار پتاسيم تنوع دارند .

گروه خوني بز

آنتی ژن های گروه خونی در بزها مشابه گوسفندان است پنج سيستم گروه خونی مهم در بزها شناسايي شده است که با حروف A , B , C , M و J نشان داده می شوند .

تشخيص گروه خوني حيوانات

دانشمندان ميگويند روشي معتبر براي مشخص كردن گروه خوني حيوانات كشف كرده اند به گزارش خبرگزاري آنسا از سيدني، يك محقق زن در دانشگاه ملبورن براي نخستين بار در دنيا روشي را براي تشخيص گروه هاي خوني در سگ ها يافته است كه امكان تعميم اين روش براي ديگر حيوانات وجود دارد.

يافته اين محقق ميتواند در درمان بسياري از بيماري هاي سگ ها موثر باشد. با اين روش سگ ها هم مي تواند به سگ هايي كه داراي گروه هاي خوني مشابه هستند خون بدهند. تفاوت اين امر با انسان اين است كه تاكنون روشي معتبر براي مشخص و معين كردن گروه هاي خوني در حيوانات وجود نداشت. به سگهايي احتياج مبرم به خون دارند مي توان اين خون را از سگ هاي ديگري كه گروه خوني شان به آنان مي خورد بدون هيچگونه خطري تزريق كرد. با تزريق خون به بدن سگ بيمار پادتني ترشح مي شود كه سبب بهبود بيماري در حيوان مي شود.




انتقال خون در دامها

در هر سيستم گروه خوني تعداد متغيري آلل هاي جايگزين يا فنوگروپ (Pheno group) وجود دارد كه باعث پيچيدگي بيشتر گروه خوني ميگردد، مثلاً در گاو سيستم گروه خوني L به وسيله 12 آلل كنترل ميشود و سيستم گروه خوني B به وسيله ميليونها آلل مشخص ميگردد. علاوه بر پادگنهاي گروه خوني كه در سطح ياخته قرار دارند، در سرم حيوانات نيز پادتنهايي بر ضد گروههاي خوني وجود دارند. براي مثال ميتوان گفت گاوهاي j منفي و خوكهاي A منفي، پادتنهاي ضد J و A را دارند. اين پادتنها به طور طبيعي وجود ندارند ولي در تماس با گلبولهاي بيگانه در بدن ايجاد ميشوند. گلبولهاي قرمز را ميتوان از حيواني به حيوان ديگر از همان نوع انتقال داد. اگر گلبول قرمز دهنده حاوي پادگنهاي موجود در گلبول قرمز گيرنده باشد، هيچگونه واكنش ايمني انجام نخواهد شد. اما اگرحيوان گيرنده به طور طبيعي داراي پادتن بر ضد پادگن گلبول قرمز دهنده باشد، گلبولهاي قرمز تزريق شده بلافاصله مورد تهاجم قرار گرفته و ايجاد نارسائي ميكنند. اين پادگنها معمولاً (البته نه هميشه) از نوع IgM ميباشند و وقتي پادگن با پادتن ضد خود برخورد نمايد موجب هموليز ميشود. علائم اين عارضه عبارتند از: تب، لرز، فلج موضعي، تشنج، انعقاد خون، اختلال تنفس، سرفه، اسهال و هموگلوبينوري. با ديدن اين علائم جهت جلوگيري و عدم گسترش بيشتر اين عوارض، قطع انتقال خون و تجويز تركيبات مدر و مايعات ضروري بوده و توصيه ميگردد.

تراكم هموگلوبين ممكن است منجر به تخريب لوله هاي نازك كليوي گردد و بهبود در صورتي حاصل ميگردد كه تمام گلبولهاي بيگانه از بدن دفع گردند. معمولاً قبل از انتقال خون بايستي گلبولهاي قرمز دهنده و گيرنده را گرفته و بشويند، سپس گلبولهاي قرمز دهنده را به نسبت عكس با سرم گيرنده در دماي 37 درجه سانتيگراد به مدت نيم ساعت مخلوط كرده و اگر گلبولهاي قرمز دهنده ليز شدند از انتقال خون بايستي جلوگيري به عمل آيد و در صورتي كه گلبولهاي قرمز دهنده تغييري پيدا نكرند ميتوان انتقال خون را با اطمينان كامل انجام داد.