خانواده شبگردها

[mohammad_h]

خانواده شبگردها

Family Caprimulgidae



شبگردها پرندگاني حشره خوارند كه در شب و يا نور كم فعاليت مي كنند .

چشمهاي درشت ، دهان گشاد ، منقار و پاهاي ظريف ، بالهاي دراز و دمي بزرگ دارند .

پرو بال آنها به طرز جالبي طرح برگ هاي خشك را دارد و نقش مهمي را در استتار آنها ايفا مي كند .

معمولا روز را بدون حركت روي زمين يا روي درخت سپري مي كنند ، و بطور موازي ( به طول ) روي

شاخه درخت مي نشينند . چابك و بي صدا پرواز مي كنند . اغلب تك*زي هستند ،

نر و ماده آنها همشكل است و روي زمين آشيانه مي سازند .

[mohammad_h]

شبگرد بلوچی



شبگرد بلوچی - Caprimulgus mahrattensis



انگليسي : Sykes's Nightjar or Sindh Nightjar

فرانسوي : Engoulevent de Sykes

لاتين : Caprimulgus mahrattensis



مشخصات :

22 سانتي*متر ؛ شبگرد بلوچی نر خيلي شبيه شبگرد دشتي ، ولي كوچكتر از آن است و در وسط سه يا چهار شاهپر نخستين خارجي بال ، لكه هاي سفيد مشخصي دارد . يك سوم انتهايي دو جفت شاهپر كناري دم*اش سفيد است . پرنده ماده شبيه نر است ولي سفيدي روي دم را ندارد و لكه هاي سفيد روي شاهپرهايش كوچكتر و كمرنگ است . روي هم رفته رنگ پرو بالش بيشتر قهوه اي و كمتر خاكي بنظر مي آيد . رفتارش شبيه ساير شبگردهاست .



زيستگاه :

مانند شبگرد دشتي است ولي گاه در شوره**زارهاي با گياهان كم و پراكنده و زمينهاي آبياري شده ديده مي شود . روي زمين آشيانه مي سازد .



پراكندگي :



نقشه پراکندگی شبگرد بلوچی



شبگرد بلوچی از جمله پرندگان بومي ایران و در مناطق مختص به خود از پراکندگی نسبتا فراوانی برخوردار است

[mohammad_h]

شبگرد هندی



شبگرد هندی -Indian Nightjar - Caprimulgus Asiaticus

شبگرد هندی - Caprimulgus Asiaticus

شبگرد هندی به همراه جوجه در آشیانه - Indian Nightjar&chick in Nest



انگليسي : Indian Nightjar

فرانسوي : Engoulevent de I’inde

لاتين : Caprimulgus Asiaticus



مشخصات :

24 سانتي*متر ؛ شبيه شبگرد معمولي ولي اندكي از آن كوچكتر است و يك لكه بزرگ سفيد روي هر يك از چهار پر نخستين خارجي بال دارد ( نر شبگرد معمولي روي سه شاهپر نخستين خارجي ، سفيدي دارد و در بال ماده آن سفيدي ديده نمي شود ) سطح پشتي آن خاكستري مايل به زرد است با رگه هاي سياه در وسط تارك و رگه هاي باريكتر روي پشت .در پس گردن بك نيم طوق نخودي دارد ، نوك دو جفت شاه*پرهاي كناري دم آن سفيد است . سطح پشتي نخودي با راه*راه هاي عرضي و لكه هاي نا مشخص دارد . در هر طرف گلوي نخودي رنگش ، يك لكه بزرگ سفيد ديده مي شود . در پرواز بالها و دمش خيلي دراز بنظر مي آيد ، رفتارش شبيه ساير شبگردهاست .



زيستگاه :

بطور عمده مناطق باز با بوته*هاي خشك پراكنده ، جنگل*هاي تنك يا زمينهاي زراعتي ناهموار در مناطق خشك و نيمه خشك . روي زمين آشيانه مي سازد .



پراكندگي :

به درستی وضعيت شبگرد هندی نامعلوم است ، بنا به گزارش Zarudny تابستانها در منتهی اليه شمال شرقي ايران ديده شده است ، اخيرا يكبار در مركز فارس مشاهده شده است

[mohammad_h]

شبگرد معمولی



شبگرد معمولی - Caprimulgus Europaeus

شبگرد معمولی - Nightjar



انگليسي : Nighter

فرانسه : Engoulevent d’europe

لاتين : Caprimulgus Europaeus



مشخصات :

26 سانتي*متر ؛ صداي جالب توجه و مخصوص شبگرد معمولی ، شبها شنيده مي شود . بدني كشيده به رنگ قهوه اي مايل به خاكستري دارد كه پر از راه راه عرضي و خال هاي قهوه اي پررنگ و نخودي است و موجب همرنگي كامل آن با محيط مي شود . سرش پهن و تخت است ، با منقار خيلي كوچك و شكاف دهني خيلي بزرگ ، بالها و دمش دراز است . پرنده نر سه لكه سفيد نزديك انتهاي بال دارد و نوك شاهپرهاي كناري دم آن سفيد است . در طي روز بدون حركت و به حالت قوز كرده ، روي شاخه ها و يا روي زمين بسر مي برد ، شبها ضمن پرواز به تغذيه مي پردازد ، بدين ترتيب كه شاپركها را با پروازي بي صدا ، سبك و نامنظم تعقيب و شكار مي كند . در فصل زاد و ولد مكررا صداي بلند به هم زدن بالهايش شنيده مي شود ( رجوع شود به شبگرد دشتي ، شبگرد بلوچي و شبگرد هندي )



زيستگاه :

در زمينهاي وسيع غير محصور ، فضاي باز وسط جنگل*ها كه در آن سرخس رويده باشد ، حوالي تپه هاي شني ديده مي شود .آشيانه مخصوصي نمي سازد و مستقيما روي زمين تخم مي گذارد .



پراكندگي :



نقشه پراکندگی شبگرد معمولی



شبگرد معمولی ازجمله پرندگانی ست که تابستانها از پراکندگی نسبتا فراوانی برخوردار است .





شبگرد دشتی



شبگرد دشتی - Egyptian nightjar

شبگرد دشتی - Caprimulgus Aegyptius



انگليسي : Egyptian nightjar

فرانسوي : Engoulevent d’egypte

لاتين : Caprimulgus Aegyptius



مشخصات :

25 سانتي*متر ؛ پروبالش خيلي كمرنگتر و به طور محسوس خاكي رنگتر از شبگرد معمولي است ولي رنگ آن در پرواز تقريبا يكدست بنظر مي آيد . هيچ يك از دو جنس لكه هاي سفيد مشخصي روي بال يا روي دم ندارند . اگر چه پره داخلي شاه*پرهاي نخستين آنها تقريبا نيمه سفيد است



زيستگاه :

بيابانهاي شني و مناطق نيمه بياباني



پراكندگي :



نقشه پراکندگی شبگرد دشتی



شبگرد دشتی پرنده ای است که تابستانها از پراکندگی نسبتا فراوانی برخوردار است ، البته به صورت مهاجر عبوري و اتفاقی نیز در ناحيه درياي خزر و شمال شرقي ايران ديده مي شود .

منبع:پرندگان ایران