بلبل هزار دستان

[twin.64]

نام انگلیسی : Nightingale
نام فرانسوی : Rossignol Philomele
نام لاتین : Luscinia m e g a rhynchos
نام فارسي: بلبل هزار دستان

مشخصات:

بلبل هزار دستان 16 سانتیمتر طول دارد و بسیار شبیه به بلبل خالدار ( یکی دیگر از گونه های موجود در خانواده توکایان ) است ، ولی روتنه اش کمرنگ تر و بیشتر متمایل به قهوه ای بوده و دمش نیز قرمز است و همچنین حلقه سفید دور چشمانش واضح تر دیده می شود . زیرتنه تمیز و فاقد لکه روی سینه و پهلو ها است و به رنگ سفید متمایل به نخودی یا خاکستری دیده می شود . پرنده جوان بلبل هزاردستان خالدار بوده و با خالهای نخودی در سینه و پهلوها و خالهای کمرنگی در پوشش های میانی بال دیده می شود .
نر و ماده همشکل ، تقریبا نشانه خاصی ندارد ، جز اینکه دمش بلوطی مایل به قهوه ای است و صدای جالب توجهی دارد . سطح پشتی قهوه ای خوشرنگ و یکدست و سطح شکمی آن قهوه ای مایل به خاکستری کمرنگ است که در ناحیه گلو و شکم به سفیدی می گراید . پرنده نابالغ مانند نابالغ سینه سرخ ، خال خال و لکه لکه است ، ولی به آسانی از روی اندازه بزرگتر ، دم بلوطی رنگ و سطح شکمی سفید تر مشخص می شود . تفاوت آن با نابالغ دم سرخ معمولی عبارت است از اندازه بزرگتر و دم بلوطی تیره رنگ .

بيشتر در ايران يافت مي شود و معروف است که نماينده نواي ساز ايراني محسوب مي شود.
ماده بلبل آوازي دلکش، اما آهنگي غم انگيز دارد. بلبلان هزار دستان از لحاظ آواز خواني با يكديگر تفاوت هايي دارند بدين ترتيب كه برخي از آنان با صداي بم آواز ميخوانند كه اين نوع را مرغوب تر از سايرين تشخيص ميدهند.
برخي افراد بلبل را از لحاظ آوازخواني به سه دسته تقسيم ميکنند 1- آواز خوان با نت معمولي 2- آواز خوان با صداي بم 3- آوازخوان موقوم
برترين و خوش آوازترين و باحافظه ترين پرنده جهان بلبل (هزار دستان) مي باشد .قبل از ورود قناري به ايران نگهداري از بلبل رواج داشته است که با توسعه شهر ها و کاهش و دور شدن باغات از محل سکونت افراد و همچنين دشواري پرورش بلبل عمدتا بدليل نوع تغذيه در حال حاضر,نگهداري از بلبل رونق ندارد و تعداد اندکي هستند که بلبل نگهداري ميکنند. طول قد اين پرنده زيبا و خوش آواز كه در تمام نقاط فقط به رنگ قهوه اي سير و روشن يافت ميشود, از 16 تا 20 سانتي متراست. داراي نوكي بلند (به طول يك سانتيمتر) و چشماني مشكي رنگ ، درشت و زيبا و همچنين داراي دم پهن و بلندي ميباشد.
بلبل در اغلب مواقع دم پهن خود را بالا و پايين و به اطراف تكان ميدهد. اين عمل بخصوص در مواردي كه احساس خطر ميکند شدت بيشتري ميگيرد . ضمن اينکه تكان دادن دم زيبايي بي نظير و چشمگير اين پرنده را آشكار ميسازد. بديهي است با اين عمل بلبل خواهد توانست دشمنان خود را به سمت خود كشيده وآنها را از حوالي لانه که بلبل ماده و جوجه ها در آن سکونت دارند گمراه سازد . بلبل با حافظه قوي خود قادر است صداي تمام پرندگان آواز خوان را تقليد نمايد وبدين خاطر نت هاي بسيار از آواز پرندگان را اجرا ميكند و به همين دليل است كه او را هزار دستان نيز مي نامند .
آواز بلبل تكراري نميباشد و هر آواز با آواز قبلي متفاوت و متغير و بسيارنيز دلنشين است. اغراق نيست اگر بگوييم در مقابل آواز بلبل صداي قناري جذابيت ندارد.

تغذيه:

غذاي بلبل در طبيعت از حشرات مانند پشه ، مورچه ،ملخ ، جيرجيرك و لارو مگس و كرم مي باشد.
در فصل بهار و تابستان در مناطق جنگلي و سرسبز و همچنين باغات مناطق اطراف تهران آواز دلنشين و متنوع بلبل شنيده ميشود. لازم بذكر است در فصل بهار و در مناطق خوش آب و هوا, بلبلان از نيمه هاي شب آواز خواني را شروع ميكنند و صداي آنان تا يك كيلومتر دورتر نيز شنيده مي شود .معمولا هزار دستان در فصل بهار و همچنين تيرماه از صبح خيلي زود تا هنگام غروب آواز خواني ميكند.

تكثير:

بلبل درطي سال, دو بار توليد مثل مي نمايد كه يك نوبت در اواخر فروردين ماه و نوبت بعدي در اوايل تيرماه است. هزار دستان در ارتفاع كم و نزديك زمين در لابلاي تيغ ، بوته و درختان كوچك لانه سازي ميكند وهر بار 4 يا 5 تخم به رنگ سبز تيره ميگذارد كه پس از خوابيدن مداوم بلبل ماده برروي تخم ها طي مدت 14 تا 16 روزبه جوجه تبديل ميشود . جوجه هاي بلبل بعد از گذشت مدت ده روزقبل از آنكه بتوانند پرواز كنند لانه را ترك ميكنند و براي مدتي نيز در لابلاي بوته ها و شاخه هاي درختان كوچك پنهان ميشوند و در اين مدت پدر ومادر جوجه ها غذاي آنان را تامين ميكنند . جوجه ها در مدت يكماه به آخرين حد رشد خواهند رسيد .

اسارت:

هزار دستان از جمله پرندگاني است كه در قفس توليد مثل نمي كند و نگهداري از آن در قفس نيازمند صرف وقت و توجه بيشتر نسبت به ساير پرندگان زينتي است. بلبل را بصورت جوجه يا بالغ صيد ميكنند كه در هر دو حالت نگهداري از آن بدليل نوع تغذيه داراي مشكلاتي ميباشد. چنانچه قصد نگهداري از بلبل بالغ در قفس باشد لازم است تا ماداميكه بلبل به زندگي در قفس عادت نمايد قفس او را با پارچه سفيد رنگ بپوشانند تا با سيم هاي قفس به خود آسيب نرساند
در صورتيكه جوجه بلبل صيد شود با توجه سن جوجه از او در قفس با توجه به مراتب مندرج در ذيل نگهداري مي شود:

تغذيه در اسارت:

چنانچه سن جوجه کمتر از 20 روز باشد تا ماداميكه جوجه بتواند بصورت مستقل تغذيه كند، روزانه به دفعات (15 تا 20 نوبت) دانه پارس (دانه 18 يا دانه مرغ مينا) و همچنين گوشت خام بدون چربي و چرخكرده يا كوبيده شده را بصورت گلوله هاي كوچك در آورده و با آب خيس نموده وداخل دهان جوجه بلبل مي گذارند . چنانچه عمر جوجه در حدود يكماه يا بيشتر باشد مي توان گوشت خام چرخكرده و بدون چربي را به صورت گلوله هاي كوچك در ظرف مناسب قرار داد تا جوجه از آن تغذيه كند .علاوه براين, دانه معروف به دانه پارس (دانه 18 يا دانه مرغ مينا) را قدري خيس نموده وبصورت دايم در دسترس جوجه ها قرار ميدهند. از آنجا كه بلبل پرنده حشره خوار مي باشد, چنانچه در هنگام اسارت نيز بتوان خوراكي مانند لارو مگس ، ملخ هاي كوچك و مورچه را در دسترس او قرار داد مسلما در نوع آواز و توانايي بلبل در آواز خواني موثر خواهد بود
از جمله مواد غذايي تقويتي براي بلبل تهيه مخلوطي از دانه پارس ، آرد نخودچي ، توت خشك ، فندق و بادام است كه با يكديگر آسياب نموده و با مقداري كم تخم مرغ رنده شده مخلوط مي شود و سپس با قدري آب, مخلوط بدست آمده را مرطوب نموده و به شكل گلوله هاي كوچك در مي آورند تا غذاي مقوي براي بلبل بدست آيد . استفاده از سبزيجات ، كاهو ، هويج و فلفل دلمه اي وسيب نيزدر حد بسيار كم براي تغذيه هزار دستان لازم خواهد بود .هزار دستان و همچنين جوجه هاي آن در صورتيكه به زندگي در قفس عادت نمايند و بدرستي تغذيه و نگهداري گردند در اسارت نيز آواز خواهند خواند .دوران تولك بلبل در فصل زمستان ميباشد و جوجه هاي بلبل نيز در حدود يكماه پس از تولد پرريزي خواهند داشت كه بعد از اين پرريزي رنگ واقعي خود را بدست مي آورند. در دوران تولك لازم است به آنان رسيدگي شده و با غذاي مقوي تغذيه گردند بديهي است در اين دوران مصرف حشرات و گوشت بدون چربي ضروري ميباشد. توصيه ميشود در طي دوران تولک قفس نگهداري بلبل تغيير مکان داده نشود ليکن در ساير مواقع تغيير محل قفس ضروري است وضمنا چنانچه امکان دارد محل قرار گرفتن قفس نزديک درخت باشد که هزاردستان بتواند از حشرات اطراف درخت تغذيه کند.

پراکندگی :

از نظر پراکنش جهانی این پرنده در جنوب انگلستان و به طرف شرق تا مرکز و جنوب اروپا ، مرکز آسیا و مناطقی از شمال آفریقا تولید مثل می کند و در فصل زمستان در جنوب آفریقا هم دیده شده است .
درکشور ما در بهار و تابستان فراوان بوده و به جز بخش هایی از شرق ، مرکز و جنوب در سایر نواحی دیده شده و تولید مثل می کند.

بلبل در فرهنگ و باور مردم:

بلبل یا هزار دستان پرنده ملی ایران زمین و کشور بنگلادش است.
عشق این پرنده به گل رز نیز بسیار در فرهنگ ملل مختلف مشهور است به طوری که در ادبیات و نگاره های ایرانی (گل و بلبل) و ترکیه بسیار به آن اشاره شده است.
نقش گل و بلبل در گبه ایرانی: در این نقش که از رایج ترین نقوش گبه های عشایر کهگیلویه و بویر احمد است، دو بلبل روبروی یکدیگر بر روی یک شاخه گل که گل های آن همان نیم گل های هشت پر است نشسته اند.

بلبل هزار دستان از آنجایی که در شب نیز مانند روز آواز می خواند نام انگلیسی این پرنده Nightingale است.
اواز بلبل هزار دستان را از سايت زير گوش كنيد:
http://www.rspb.org.uk/wildlife/bird...ale/index.aspx

[nafiseh65]

از دوستان اگر کسی اطلاعات تخصصی در مورد این پرنده دوست داشتنی بگه

آقای arshya لطف میکنید اگر نکات مهم رو در نگهداری ازش برای بقیه هم بگید

[arshya]

اینو بدونیم که بلبل هزاردستان همیشه یه کم از انسان میترسه و هیچ وقت مثل قناری رام نمیشه برای تغذیه این پرنده سنجد خیلی خوبه توت هم همینطور در فصل پاییز و زمستان دانه های انار بخصوص قرمز رنگ رو خیلی دوست داره دمای اتاق بین 26 تا 30 درجه خوبه جلو باد کولر یا نزدیک بخاری اصلا نباید باشه معمولا تا اول پاییز یا کمی بیشتر ریزخونی میکنن و بعد دیگه نمیخونن تا نزدیکی های عید کرم خشک رو بعضی فروشندگان ماهی اکواریمی دارن بسته ای 10 هزار تومان اما اونایی که تو کشور های خارجی هست هم بزرگتر و هم کیفیتشون بهتره (کرم قرمز ) اتخم مرغ اپز براشون خیلی خوبه


فرمول ترکیبات غذای بلبل هزار دستان

1_گوشت گوسفند بدون چربی نیم کیلو (چرخ کرده بصورتی که چرخ گوشت کاملا قبلا تمیز باشد و گوشت گوساله که مضر است یا آلودگی از قبل در آن نباشد )
2_ تخم مرغ آب پز شده 4 عدد
3_ هویج رنده شده 2 عدد متوسط
4_ پسته خام 100 گرم
5_ فندوق خام 100 گرم
6_ بادام خام 100 گرم
7_ توت سفید کاملا خشک شده 200 گرم
8_ گشنیز پاک کرده و خورد شده نیم کیلو (بهیچ وجه نباید با
محلول ضد عفونی کننده شسته شود اما باید کاملا تمیز و با آب شسته شود)
9_ آرد نخودچی نیم کیلو
ابتدا مواد فوق را جدا جدا در آسیاب برقی بصورت آرد درآورده و سپس با هم مخلوط کرده و خوب با دست ورز میدهیم و سپس در یک سینی فلزی بصورت نازک پهن کرده در آفتاب شدید خشک میکنیم و بعد از خشک شده دوباره آنها را خورد کرده و در آسیاب آرد میکنیم و در دانخوری پرنده برای تغذیه قرار میدهیم
تذکر : بهیچ عنوان از گوشت گوساله دانه مرغ و یا دانه های فشرده شده استفاده نشود اگر هر روز مقدار خیلی کمی گوشت چرخ کرده گوسفند به پرنده بدهیم بهتر است (خیلی کم بطوری که همان لحظه همه گوشت را بخورد) از میوه ها مثل توت سفید سیاه توت فرنگی سیب زرد الو و سایر میوه ها بخصوص انگور بصورت ورقه های نازک حتما بطور روزانه استفاده شود برگهای وسط کاهو و گوجه فرنگی نیز بسیار مفید است در صورتی که دسترسی به حشرات و کرمها باشد در آواز خوانی بهتر بسیار موثر است البته بعضی فروشگاهها گاهی غذای خشک شده ای بصورت حشرات و کرمها دارند توجه داشته باشید که غذای ترکیبی فوق را حتما در ظرف درب دار و در جایی خشک و بدون رطوبت در دمای معمولی نگه داری کنید بدلیل و جود ارد نخودچی و گشنیز و اینکه در حرارت زیاد افتاب زود خشک میشه احتمال فسادش خیلی کمه موقع خشک کردن هر چند ساعت یکبار مخلوط رو روی سینی محل خشک کردن بهم بزنید تا زیر و رو به یک صورت خشک و رطوبت بکلی از بین برود در ضمن بدون خشک کردن هم میشه که از این مخلوط در فریزر استفاده و موقع مصرف روزانه در اختیار پرنده قرار داد بلبل هزار دستان رو حتما باید از جوجگی پرورش داد و اگر بزرگش رو تو قفس بندازید فورا میمیره واصلا رام نمیشه حتی اگه نمیره اصلا تو قفس نمیخونه موفق باشید

[nafiseh65]

توی قفسش احتیاجی به وسیله بازی مثل تاب یا آینه یا همچین چیزایی داره؟

کرم قرمز منجمد شده هم من براش میگذارم هرازگاهی

میوه و سبزی هم بعضی وقتا میگذارم براش

[arshya]

قفس هزار دستان باید بزرگ باشه من خودم قبلا از قفسهای فانتزی گرد استفاده میکردم اما الان از قفس مسافرتی کاسکو (1033) استفاده میکنم خیلی بهتره هم پرهاشون زیباتر میشه هم خود پرنده شادتر و بازیگوشتر میشه قفسهای بزرگ قناری هم خوبه وسایل بازی نیاز نداره آینه بهیچ وجه (بلبل هزاردستان از قلمرو خودش بشدت دفاع میکنه و حتی اگه دو تاشون رو تو یک قفس بندازید در بیشتر مواقع همدیگر رو زخمی میکنن یا میکشن )اما چوب نشیمن باید جاهای مختلف قفس بزارید اگه روزانه آواز هزاردستان بزارید بهتره دقت کنید که آوازی که میزارید حتما تک تک باشه یعنی پرنده ای که صداش ظبط شده دقیقا هزاردستانی باشه که بصورت فاصله دار آواز میخونه و نه مثل قناری پشت سر هم قیمت بلبلی که خوب آموزش دیده باشه گاهی تا ده میلیون تومان هم میرسه بلبل هزاردستان به رنگ قرمز علاقه بخصوصی داره واسه همین میوه های قرمز مثل انگور گیلاس البالو توت و حتی انار و گوجه رو خیلی دوست داره دقت کنید که این میوه ها رو بصورت ریز ریز در اختیار پرنده قرار بدید و همچنین سیب گلابی و کاهو بخصوص کاهوی پیچی رو خورد و ریز ریز کنید

[arshya]

بنظر من هزار دستان بهترین و با مزه ترین پرنده آواز خوانیه که در دنیا وجود داره من که عاشقشم مخصوصا وقتی دمش رو بالا پایین میکنه و شروع میکنه به خوندن بعضی وقتا کاکل هم میکشه آواز هزار دستان معمولا از دو سالگی به بعد بسیار زیباتر قویتر و پخته تر میشه شب و روز میخونه اما تنها پرنده ایه که هر چی هم سرو صدا کنه دلنشینه و مثل قناری یا سهره و طرقه نیست که آدم بعضی وقتا دلش میخواد ساکت بشن و نخونن راستی اگه شبها یه نور خیلی ملایم و زرد رنگ (لامپ کم مصرف نه یه لامپ یخچالی کوچیک) براشون روشن باشه طوری که چشمش رو آزار نده نتیجه بهتری داره

[arshya]

کرم خشک بدید بهتره یدون باکتری و میکرب خشک شده مطمئن تره (ممکنه اونایی که منجمدن از حالت یخ زدگی بیرون اومده باشن و دوباره یخ زده باشن )