گوزن زرد ایرانی (Dama mesopotamica)




گوزن زرد ایرانی (Dama mesopotamica) پستانداری از خانواده گوزن است. گمان می*رفت که نسل این حیوان منقرض شده*است تا این* که در دهه ۱۹۵۰ گله*ای از آن در خوزستان کشف شد. اینک گله*هایی از گوزن زرد ایرانی در دشت ناز مازندران در محوطه محصوری مراقبت می*شود. در برخی از باغ وحش*های جهان نیز نمونه*هائی از آن وجود دارد.

در بین حیات وحش متنوع فلات ایران، گوزن زرد ایرانی، که به دلیل منقرض*شدن نسل*اش در معرض انقراض قرار دارد، در زیست*گاه حیات وحش یوت*واتا، در تکثیر شده*است.




ویژگی ها

گوزن زرد ایرانی عموماً شبگرد است و در طول روز به استراحت می*پردازد. در تابستان به واسطه پوشش خالخالی دارای استتار است. در زمستان پوشش او تیره تر می*شود.

گوزن زرد ایرانی نر مثل بیشتر گوزنها دارای شاخ*های بزرگ استخوانی بوده که به طور سالیانه رشد می*کند و می*افتد. گوزن ماده شاخ ندارد و جثه آن نیز از گوزن کوچک*تر است. شاخهای گوزن نر در اواخر زمستان می*افتد و در اوایل بهار با زیاد شدن منابع تغذیه شروع به رشد مجدد می*نماید در این فصل گوزن با ریزش مو نیز مواجه می*گردد. شاخ گوزن نر هر سال نسبت به سال قبل کمی بلندتر و زیباتر می*شود. گوزن نر از این شاخها علاوه بر دفاع به عنوان وسیله*ای برای قدرت نمایی در فصل جفت*گیری استفاده می*نماید.


جفت گیری


گوزن*های زرد ایرانی اغلب در اوایل پاییز جفت*گیری می*نمایند که در این فصل گوزن نر از ظاهر بسیار زیبا و با ابهتی برخوردار می*گردد. گوزن*های نر قویتر با جذب چندین ماده قلمرو معینی برای خود ایجاد نموده و اجازه ورود به گوزن*های نر دیگر را نمی*دهد. اغلب در فصل جفت گیری بین گوزنهای نر بر سر جفت گیری درگیری*های شدیدی رخ می*دهد و گوزن بازنده بایستی قلمرو را به نفع برنده ترک گفته و به دنبال قلمرو جدیدی باشد. در فصل جفت گیری رفته رفته گوزن نر لاغرتر و نحیف تر می*شود.



تغذیه

گوزن*ها بیشتر از علف*ها و شاخ و برگ گیاهان می*باشد، گاهی اوقات نیز از سرشاخه*های درختان یا از پوست ساقه آنها استفاده می*نمایند. گوزن*های زرد ایرانی اغلب اوایل صبح قبل از طلوع آفتاب یا عصر به چرا پرداخته و مابقی روز را به نشخوار کردن یا استراحت می*پردازند. چنانچه در نزدیکی محل زندگی گوزنها گندمزار یا مزرعه*ای باشد، گاهی بطور شبانه به این مزارع دستبرد می*زنند.



از ویکی*پدیا، دانشنامهٔ آزاد