کولی باسیلوز (به انگلیسی: Colibacillosis) از انواع بیماری های پرندگان است.سرو تایپ های متعددی از اشریشیا کلی در محیط حیوانات اهلی و پرنده ها وجود دارد. به طور کلی ، ای کولای یک ارگانیزم فرصت طلب است و تنها چند سروتیپ آن در انسان ها ، پرندگان و حیوانات اهلی بیماری زا است. ای کولای جزئ فلور طبیعی دستگاه گوارش پرندگان محسوب می شود.

انتقال
آلودگی آب آشامیدنی به E.coli در مواقعی که آب آشامیدنی گله از چاه های کم عمق و یا فاقد جداره مناسب تهیه می گردد به کرات دیده می شود. به آب آشامیدنی شترمرغ سانان باید به میزان 1-2 ppm کلر اضافه شود. آب مورد مصرف پرندگان باید مرتبا از نظر مواد معدنی نامطلوب و آلودگی های میکروبی مورد آزمایش قرار گیرد. انتقال مکانیکی E.COLI از طریق آلودگی تخم ها به مدفوع و یا نقص در پوسته تخم و عدم رعایت بهداشت انکوباتور می تواند موجب بروز تورم مادرزادی بندناف گردد.

علایم بالینی
جوجه های مبتلا بی حال بوده و دور یکدیگر جمع می شوند و تمایلی به خوردن غذا و آب ندارند.

ضایعات
ناف جوجه های مبتلا بهبود نیافته و کیسه زرده بزرگ و ترشحات چسبناک و اغلب بدبو است. سپتی تمی ناشی از E.coli در پرنده های جوان و بالغ با بزرگ شدگی کبد و طحال و احتقاق عمومی عروق مشخص می شود.در اموهای نابالغ تورم نکروتیک دیده شده است.ای کولای ممکن است از اویداکت مولدین بالغ نیز جدا گردد ولی تورم پنیری لوله رحمی آن گونه که در ماکیان بالغ وجود دارد در شتر مرغ سانان دیده نشده است.

تشخیص
تشخیص بیماری از طریق جداسازی و شناسایی عامل بیماری با تهیه سواب از کیسه زرده و خون قلب صورت می گیرد. جداسازی ای کولای از کلوآک غیر اختصاصی است و ارزش تشخیسی ندارد. علاوه بر ای کولای باکتری های پاتوژن دیگری نیز از کیسه زرده جوجه های مبتلا به تورم بند ناف جدا شده است. گونه های سودوموناس ، کلبسیلا ، پروتئوس ، سالمونلا ، سیتروباکتر با تلفات جنینی ، افزایش مرگ و میر جوجه ها و تلفات جوجه های تازه متولد شده ارتباط داشته اند.

درمان
استفاده از آنتی بیوتیک مناسب در کنار درمان حمایتی پرنده های مبتلا به ای کولای در درمان بیماری موثر است. درمان تورم بند ناف عموما اقتصادی نیست ، زیرا جوجه هایی که زنده می مانند رشد مطلوبی ندارند.

پیشگیری
به آب آشامیدنی باید به میزان 2ppm کلر اضافه گردد و آب مورد استفاده باید عاری از ای کولای و دیگر عوامل بیماری زا باشد. رعایت بهداشت جوجه کشی و ضدعفونی انکوباتور و محوطه های مادر مصنوعی در کاهش موارد بیماری موثر است.