۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۴
پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: خوشبختانه ماشااله مهنایی محیط بان منطقه حفاظت شده خاییز که در جریان درگیری مسلحانه با شکارچیان غیرمجاز در فروردین ۱۳۸۹ دو نفر از آنان را هدف گلوله قرار داده و منجر به فوت یکی از شکارچیان شده بود از اتهام قتل عمد تبرئه شده و پس از پنج سال از زندان آزاد خواهد شد.

ماشاله مهنایی طبق کیفرخواست صادره از دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان بهبهان به اتهام قتل عمد یکی از شکارچیان و ایجاد جرح عمدی شکارچی دیگر به زندان منتقل شده و تحت محاکمه قرار گرفت.
از اواسط سال ۱۳۸۹ تاکنون نزدیک به پنج سال است که ماشاله مهنایی در زندان بسر می برد. در این مدت ماشاله، همسر و دو فرزندش تحت سخت ترین شرایط مالی و روحی قرار گرفته اند. آنها هر روز منتظر صدور حکم اعد ام برای ماشااله بوده اند و سال های سختی را سپری کرده اند.



ماجرا چه بود ؟


ماجرا به پنج سال قبل و روز عید سال ۸۹ یعنی تاریخ ۱۳۸۹/۱/۱ برمی گردد. محیط بان هدایت اله دیده بان مسئول منطقه حفاظت شده خائیز در استان کهگیلویه و بویراحمد صبح بسیار زود و ساعاتی پس از تحویل سال نو به تنهایی مشغول گشت زنی در ارتفاعات بوده است.
ناگهان صدای شلیک چندین گلوله در کوه می پیچد و دیده بان از روی صدای شلیک ها متوجه می شود که برخی از گلوله ها از سلاح جنگی شلیک شده است.

محیط بان هدایت اله دیده بان به سمت محل صدای شلیک گلوله ها حرکت کرده و به دوربین کشی و جستجو می پردازد و نهایتا حوالی ساعت ۱۱ صبح ۶ فرد مسلح را مشاهده می کند که صورت های خود را بسته اند.
محیط بان در حالی که افراد مسلح متوجه حضور او نشده بودند با دوربین عکاسی از آنها تصویربرداری می کند.




…

…تصویر تهیه شده از شکارچیان غیرمجاز توسط محیط بان هدایت اله دیده بان لحظاتی پیش از آغاز درگیری


مسئول منطقه حفاظت شده خائیز از طریق تلفن همراه با سایر محیط بانان تماس گرفته و ۴ محیط بان از دو پاسگاه منطقه برای برخورد قانونی با متخلفین عازم ارتفاعات می شوند.
دیده بان که تسلیم نشدن افراد مسلح و بروز درگیری مسلحانه را محتمل می دانست طی تماس تلفنی پاسگاه انتظامی و رئیس پلیس پیشگیری شهرستان را نیز در جریان می گذارد.
محیط بان دیده بان بصورت نامحسوس افراد مسلح را زیر نظر داشت تا زمانیکه چهار مامور دیگر به ارتفاعات می رسند.







اسلحه ژ۳ در دست یکی از شکارچیان در تصویری که لحظاتی پیش از درگیری ثبت شده به وضوح مشخص است


حوالی ساعت ۱۴ محیط بانان تنگه ای را شکارچیان درون آن مشغول استراحت بودند محاصره می کنند. محیط بانان از بالا به تنگه مسلط بودند و شکارچیان در پایین قرار داشتند.
در این لحظه شکارچیان که متوجه حضور مامورین در اطراف خود شده بودند با صورت های کاملا بسته از تنگه خارج می شوند.
مامورین با صدای بلند فرمان ایست را صادر کرده و خود را به شکارچیان معرفی می کنند.
محیط بانان با صدای بلند اعلام می کنند: «ما مامور محیط زیست هستیم، اطراف شما محاصره است و راه فرار ندارید، اسلحه ها را روی زمین بگذارید.»


۶ نفر شکارچی یک اسلحه ژ۳ ، یک ناتو (اسلحه جنگی پیشرفته متعلق به نیروهای ناتو) ، یک برنو، یک تک لول ساچمه زنی و احتمالا یک کلاشینکف در اختیار داشتند.
شکارچیان سلاح های خود را زمین نمی گذارند و یکی از آنها فریاد می زند و به محیط بانان می گوید که: «پایین نیایید وگرنه شلیک می کنیم»
از پنج نفر محیط بان سه نفر آنها مسلح بودند. ماشاله مهنایی و یکی از دیگر از مامورین که مسلح بودند اقدام به شلیک هوایی می کنند اما بازهم متخلفین تسلیم نمی شوند.
ماشااله مهنایی یک تیر به فاصله حدودا پنج متری در کنار پای یکی از شکارچیان شلیک می کند تا او را وادار به تسلیم کند.



پس از آن شکارچیان مسلح به سمت محیط بانان تیراندازی می کنند.
پس از تیراندازی مستقیم از سوی متخلفین ماشاله مهنایی به سمت شکارچیان شلیک کرده و یکی از شکارچیان مسلح را از ناحیه پا هدف قرار می دهد.
شکارچی مجروح روی زمین افتاده و شروع به فریاد زدن می کند.
در این لحظه یکی از شکارچیان که اسلحه نداشت به سمت شکارچی زخمی می دود تا سلاح او را برداشته و با مامورین درگیر شود.


ماشااله مهنایی قبل از آنکه شکارچی دوم اسلحه شکارچی مجروح را بردارد او را نیز از ناحیه پا هدف قرار می دهد و هر دو متخلف کنار هم روی زمین می افتند.

پس از تیر خوردن دومین شکارچی تیراندازی ها قطع شده محیط بان هدایت اله دیده بان که مسلح نبود برای کمک به مجروحین به سمت پایین تنگه می رود.

درحالیکه دو شکارچی مجروح روی زمین افتاده و چهار نفر دیگر بالای سر آنها ایستاده بودند، محیط بان هدایت اله دیده بان خودش را به شکارچیان می رساند.

متخلفین ابتدا قصد داشتند به دیده بان شلیک کنند اما وقتی می بینند که او بدون سلاح و برای کمک به مجروحین پایین رفته از درگیری منصرف می شوند.

دیده بان برای جلوگیری از ادامه درگیری به سایر محیطبانان می گوید که منطقه را ترک کنند و خودش به تنهایی بالای سر مجروحین حاضر می شود.

درحالیکه دیده بان با وسایل کمک های اولیه مشغول بستن زخم های دو شکارچی مجروح بود، چهار شکارچی دیگر اسلحه ها و کوله پشتی های مجروحین را از روی زمین برداشته و پس از چند لحظه درگوشی صحبت کردن به قصد خروج از منطقه به راه می افتند.

دیده بان از چهار شکارچی خواهش می کند تا منطقه را ترک نکنند و برای انتقال مجروحین به پایین کمک کنند اما آنها به راه خود ادامه می دهند.

حتی یکی از شکارچیان مجروح به چهار نفر دیگر التماس می کند که بایستند و نروند اما آنها بدون توجه به درخواست های دیده بان و دوستان مجروح خود به همراه اسلحه ها و کوله پشتی ها از صحنه درگیری دور می شوند. حتی فحش و ناسزاهای دوست مجروحشان نیز فایده نداشته و آنها منطقه را ترک می کنند.
محیط بان دیده بان به تنهایی مشغول بستن زخم های مجروحین می شود اما امکان انتقال آنها به پایین کوه وجود نداشته است.

خونریزی یکی از شکارچیان قطع می شود اما خونریزی نفر دیگر بسیار شدید بوده و قطع نمیشده است.
پس از حدود ۴۰ دقیقه شکارچی مجروحی که خونریزی زیادی داشت دچار تشنج شده و پس از دقایقی فوت میکند.

حوالی غروب آفتاب دیده بان متوجه سروصدای زیادی می شود و می بیند که حدود ۴۰ فرد مسلح از طایفه شکارچیان در حال بالا آمدن از ارتفاعات هستند.

دیده بان مطمئن بود اگر افراد مسلح او را در کنار جنازه هم طایفه خود ببینند بلافاصله او را خواهند کشت.
دیده بان برای آنکه افراد طایفه بتوانند محل استقرار مجروحین را پیدا کنند آتش بزرگی در کنار آنها روشن کرده و دقایقی پیش از رسیدن آنها محل را ترک می کند.

دیده بان از مسیرهای فرعی و در تاریکی شب خود را به شهر می رساند و بلافاصله حافظه دوربین، عکس ها و فیلم ها را به دست پلیس آگاهی می رساند.
پس از این حادثه پرونده ای در زمینه در دادگستری شهرستان تشکیل شده و محیط بانان بارها مورد بازجویی و تحقیقات قرار می گیرند.



بازداشت ماشاله مهنایی و رسیدگی به پرونده



ماشاله مهنایی حدود ۶ ماه پس از حادثه نیز آزاد بود اما با صدور کیفرخواست قتل عمد از سوی دادگستری روانه زندان می شود.
طی این سال ها چندین جلسه دادگاه در خصوص این پرونده تشکیل شده است.

خانواده و اولیای دم مقتول تقاضای قصاص ماشاله مهنایی را داشته اند و همراهان مقتول در روز حادثه نیز منکر هرگونه تخلفی شده و حتی همراه داشتن سلاح را نیز انکار کرده بودند.

داداگاه به منظور صدور رای، درخواست اعلام نظر کارشناسی می کند تا مشخص شود که آیا ماشاله مهنایی قانون بکارگیری سلاح را رعایت کرده یا خیر؟

بنابراین هیاتی متشکل از زبده ترین کارشناسان رسمی دادگستری در رشته اسلحه و مهمات عازم شهرستان شده و ضمن بازدید از محل درگیری به بررسی شرایط می پردازند.


مستند سازی های مسئول منطقه، ماشاله مهنایی را از اتهام قتل عمد و چوبه دار نجات داد

شکارچیان در بازجویی های خود اعلام کرده بودند که ما برای تفریح و بصورت غیرمسلح به کوه رفته بودیم اما مامورین محیط زیست به سمت ما شلیک کرده و برادر مارا کشتند.







اما مستندسازی های هدایت اله دیده بان و عکس ها و فیلم های تهیه شده، ادعای شاکیان پرونده را در خصوص عدم همراه داشتن سلاح گرم را رد کرده و کارشناسان به وضوح در تصاویر مختلف سلاح ها را مشاهده و نوع آنها را نیز مشخص می کنند.






تصویر فوق نشان می دهد کارشناسان در گزارش خود ادعای شکارچیان مبنی بر عدم همراه داشتن سلاح را رد میکنند



علی رقم جمع آوری پوکه ها توسط خانواده مقتول از صحنه درگیری، تلاش های دیده بان برای پیدا کردن پوکه از صحنه درگیری با کمک مامورین پلیس آگاهی نتیجه می دهد و تعدادی پوکه برنو و ژ۳ که از چشم شکارچیان دور مانده بود از صحنه درگیری کشف و صورتجلسه می گردد.





……………………………


…..تصویر دو عدد از پوکه های کشف شده در صحنه درگیری





……

…تصویر فوق: نظریه کارشناس رسمی دادگستری در خصوص پوکه های کشف شده از صحنه درگیری


قانون بکارگیری از سلاح توسط ماشاله مهنایی در حادثه مرگ شکارچی غیرمجاز رعایت شده است
کارشناسان اسلحه و مهمات نیز پس از بررسی شرایط و زوایای پرونده همگی بر این عقیده بوده اند که محیط بان ضارب (ماشاله مهنایی) با توجه به دریافت گواهی نامه صادره توسط معاونت آموزش ناجا مبنی بر اتمام موفقیت آمیز دوره آموزش اسلحه شناسی کلاشینکف و تیراندازی با آن واجد شرایط استفاده از سلاح بوده است.







نظریه هیئت سه نفره کارشناسان اسلحه و مهمات در خصوص رعایت قانون بکارگیری سلاح در حادثه مرگ شکارچی


همچنین با توجه به مسلح بودن شکارچیان غیرمجاز، عدم تمکین به فرمان ایست و ایجاد درگیری با مامورین، قانون بکارگیری سلاح توسط ماشاله مهنایی رعایت شده است.
آنها قانون بکارگیری سلاح در مورد شلیک به مقتول حادثه را محرز می دانند اما اعتقاد داشتند قانون بکارگیری سلاح در مورد مصدوم حادثه که مسلح نبوده رعایت نشده است.







صدور رای نهایی دادگاه:

در نهایت با توجه به محتویات و مستندات موجود در پرونده و بر اساس نظریه هیئت کارشناسان اسلحه و مهمات، دادگاه در تاریخ ۱۳۹۴/۱/۳۰ رای خود را بشرح زیر صادر می کند:

دادگاه با توجه به مجموع محتویات پرونده و تحقیقات صورت گرفته، گزارش مرجع انتظامی، نظریه پزشکی قانونی و نظریه هیئت سه نفره کارشناسان اسلحه و مهمات، قانون بکارگیری سلاح در مورد اصابت گلوله به مرحوم ح . ف رعایت گردیده (مشمول ماده ۱۳ قانون بکارگیری سلاح) لیکن در مورد هدف قرار گرفتن مصدوم ب . ف نمی تواند در راستای اجرای قانون بکارگیری سلاح بوده باشد.
با استناد به ماده ۱۲ قانون بکارگیری سلاح توسط مامورین نیروهای مسلح در موارد ضروری مصوب ۱۳۷۳ مامورینی که با رعایت مقررات این قانون مبادرت به بکارگیری سلاح نمایند از این حیث هیچگونه مسئولیت جزایی و مدنی نخواهند داشت بنابراین درخصوص اتهام متهم دایر به قتل عمدی مرحوم ح . ف با توجه به موارد استنادی فوق الذکر حکم برائت وی صادر و اعلام می گردد.









اما در خصوص اتهام دیگر متهم دایر بر ایراد ضرب و جرح عمدی با سلاح جنگی نسبت به مجروح دیگر حادثه به نام ب . ح با توجه به نظریه هیئت سه نفره کارشناسان اسلحه و مهمات و دفاعیات غیر موجه متهم، بزه انتصابی به نامبرده در این خصوص محرز و مسلم بوده و متهم از بابت جنبه خصوصی جرم به پرداخت دیه به شاکی و از بابت جنبه عمومی جرم به تحمل یک سال حبس تعزیری با احتساب ایام بازداشت قبلی محکوم می گردد.










این رای اوایل هفته جاری به وکیل مدافع متهم ابلاغ شده است.


با توجه به اینکه همراهان شکارچی مرحوم تمامی مدارک جرم ازجمله اسلحه ها، کوله پشتی ها و پوکه ها را از صحنه درگیری خارج نموده و سپس ادعا کرده بودند که ما بدون اسلحه وارد منطقه شده بودیم، بطور یقین درایت هدایت اله دیده بان مسئول منطقه حفاظت شده خاییز در مستندسازی حوادث رخ داده در صحنه درگیری ازجمله مسلح بودن شکارچیان متخلف و تیراندازی آنها بسوی مامورین و پیگیری های شبانه روزی دیده بان در طول این سال ها منجر به اعلام نظریه صحیح از سوی کارشناسان اسلحه و مهمات گردید و در نهایت دادگاه نیز با استناد به نظریه کارشناسی حکم بر برائت ماشااله مهنایی از اتهام قتل عمد را صادر نمود.

با عنایت به این موضوع که مجازات یک سال حبس با احتساب ایام بازداشت قبلی می باشد و ماشاله مهنایی نزدیک به پنج سال است که در زندان بسر می برد بنابراین عملا دوره محکومیت یکساله خود را گذرانده و نیازی به تحمل حبس مجدد وجود ندارد.

بنابراین ماشاله مهنایی پس از نزدیک به پنج سال تحمل زندان و انتظار صدور حکم اعد ام نهایتا هفته آینده از زندان آزاد و به آغوش خانواده خود و طبیعت زیبای خاییز بازخواهد گشت.


منبع خبر:پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران