تهران-ایرنا- مدیر کل دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان محیط زیست از تدوین برنامه مدیریت راهبردی کاهش تعارضات گرگ و انسان خبر داد و گفت: این برنامه با هدف تضمین مدیریت پایدار، کاهش تعارضات گرگ و انسان و ایجاد مکانیسم پایدار همزیستی ایمن گرگ و جوامع محلی در سراسر کشور تهیه می شود.







به گزارش ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، مجید خرازیان مقدم با اشاره به اینکه تعارضات بین انسان و حیات وحش همواره وجود داشته است، افزود: این تعارضات در دهه های اخیر به دلیل دست اندازی بیش از پیش انسان به زیستگاه های طبیعی حیات وحش افزایش یافته است.

وی اظهار کرد: بر اساس تعریف اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست ( IUCN ) تعارض بین انسان و حیات وحش زمانی رخ می دهد که احتیاجات حیات وحش با نیازهای جمعیت های انسانی همپوشانی داشته باشد.

وی ادامه داد: در دهه های اخیر این تعارض به دلیل افزایش جمعیت انسان و گسترش فعالیت های انسانی که موجب اشغال مناطق زیست حیوانات و کاهش گستره طبیعی آنها شده، افزایش چشمگیری داشته است.

مقدم با اشاره به اینکه برنامه های مدیریتی تعارض انسان و حیات وحش اکثرا از نظر مسایل ایمنی و ضررهای مالی مورد بحث قرار گرفته اند، افزود: چنین تعارضاتی می تواند اثرات مالی و جانی قابل توجهی بر جوامع روستایی داشته باشد و این عوامل می تواند سبب کاهش بردباری مردم محلی نسبت به گوشتخواران و در نتیجه کاهش اثر اقدامات حفاظتی برای حیات وحش آن ناحیه شود.

وی گفت: در سال های اخیر گونه گرگ در بعضی مناطق منقرض شده بود که با معرفی مجدد آن و اقدامات حفاظتی مناسب اکنون تقریبا در تمامی گستره پراکنش تاریخی اش در جهان حضور دارد.

مقدم با اشاره به اینکه حمله گرگ به انسان و دام در دهه اخیر از همه کشورها گزارش می شود و این گزارش ها رو به افزایش است، افزود: یکی از دلایل آن همپوشانی گستره خانگی وسیع گرگ و مناطق اشغال شده توسط انسان است که موجب به وجود آمدن رقابت بین انسان و این گونه برای حفظ منابع شده و با از بین رفتن زیستگاه ها و تکه تکه شدن آنها افزایش یافته است.

به گفته وی، بهره برداری بیش از حد انسان از علفخواران درشت جثه، باعث کاهش طعمه طبیعی برای گرگها شده و احتمال حمله گرگ به دام های اهلی را افزایش داده است.

مقدم به ثبت حمله گرگ به دام اهلی و همچنین انسان از گذشته دور در مناطق مختلف ایران اشاره کرد و گفت: سازمان حفاظت محیط زیست در رویارویی با این معضل ابتدا با همکاری دانشگاه تهران اقدام به تهیه یک طرح مدیریت جمعیت های گرگ در استان همدان کرده است.

وی ادامه داد:‍ پس از آن با استفاده از نتایج این طرح و نتایج چندین جلسه هم اندیشی با حضور نمایندگانی از دفاتر مرتبط سازمان محیط زیست، مدعوین غیرسازمانی و همچنین با بهره گیری از تجربیات جهانی با همکاری استان های همدان، زنجان و کردستان برنامه مدیریت راهبردی جهت کاهش تعارضات گرگ و انسان را در این سه استان به صورت آزمایشی تهیه می شود.

مقدم تصریح کرد: ایجاد زیرساخت های نهادی و قانونی، کاهش ضررهای اقتصادی و معنوی به جوامع محلی، ارتقای آگاهی های عمومی و افزایش دانش پایه در سطح استان از اهداف فرعی پیش بینی شده در این برنامه است که باید توسط تمام مراجع و (ذینفعان) سازمانی و غیر سازمانی مورد توجه قرار گیرد.



*** گرگ



گرگ خاکستری با نام علمی Canis lupus یا به طور خلاصه گرگ، از پستانداران گوشتخوار است. این حیوان بومی اوراسیا و آمریکای شمالی است و بیشترین پراکندگی جغرافیایی را در بین تمام اعضای خانواده سگسانان است.

گرگ نیای وحشی سگ است، یعنی سگ ها از نسل نوعی گرگ هستند که بین 18 تا 32 هزار سال پیش اهلی شدند، 37 زیرگونه از گرگ شناسایی شده که سگ اهلی، دینگو، گرگ خاوری، گرگ قرمز و گرگ ایرانی از جمله آنها هستند.

بیشتر گرگ ها به رنگ خاکستری با لکه هایی از رنگ های دیگر هستند اما رنگ های سفید، سرخ، قهوه ای و سیاه نیز در آنها دیده می شود، اندازه و وزن گرگها در نقاط مختلف بسیار متفاوت است، گرگها در عرض های جغرافیایی بالاتر (مناطق شمالی) دارای جثه بزرگتری هستند، گرگ های ایرانی از کوچکترین انواع گرگ با میانگین وزن حدود 25 کیلوگرم هستند.

غذای اصلی گرگها با شکار سم داران بزرگ مانند انواع گوسفند وحشی، بز وحشی، آهو و گوزن تامین می شود اما گاهی به سراغ حیوانات کوچکتر، دام های اهلی، لاشه و زباله های انسانی نیز می روند.

امروزه به علت پیشروی انسانها، شکار این جانوران و نیز کم شدن طعمه های طبیعیشان تعداد آنها در جهان رو به کاهش است، گرگها بسیاری از مناطق زندگی خود را از دست داده اند و نسل آنها در شمال آفریقا و بیشتر مناطق اروپای غربی منقرض شده است.



منبع:ایرنا