خبر آتش‌سوزي در مراتع و جنگل‌هاي يزد امسال بسيار بيشتر از سال گذشته به گوش مي‌رسد و به نظر مي‌رسد امسال آتش سوزي نيز دست به دست خشكسالي داده تا مراتع فقير و جنگل‌هاي بي‌آب يزد را يكي پس از ديگري تاراج كند.

به گزارش خبرنگار مهر، يزد كه از آن به عنوان استاني كويري ياد مي‌شود، در برخي مناطق داراي مراتع و جنگل‌هاي دستكاشت است كه نگهداري از آنها بودجه و توان بسياري از دستگاه‌هاي ذيربط گرفته است.
جنگل‌هاي دستكاشت خاتم كه در مساحت قابل توجهي گسترش يافته و به جنگل‌هاي استان فارس پيوند خورده يا مراتع و جنگل‌هاي كوچك مناطق سخويد، ده بالا و ديگر مناطق ييلاقي، از معدود مناطق سرسبز استان يزد به شمار مي روند كه مردم اين ديار كويري، دل به همين مناطق خوش كرده‌اند و تعطيلات خود را اغلب در سرسبزي هاي آن به سر مي برند.
در سالهاي گذشته، خشكسالي امان جنگلها و مراتع يزد را بريده و گرچه ديگر از شادابي و طراوت قبل خبري نيست اما همين طبيعت نيمه جان نيز دلگرمي مردمي بود كه از گرماي شديد تابستان طولاني يزد گريخته و دل به طبعيت و سايه سار درختان مي سپردند.
پس از آنكه خشكسالي رمق جنگل‌ها و مراتع يزد را كشيد، امسال آتش سوزي‌ها نيز يكي پس از ديگري ته مانده جنگل‌ها و مراتع فقير را مي‌بلعد و گويي خشكسالي، امسال آتش بيار معركه جنگل هاي فقير شده است.
خشكسالي، مراتع استان يزد را به آتش كشيده است
از ابتداي سال جاري تاكنون چندين بار خبر آتش سوزي در جنگل ها و مراتع يزد توسط رسانه ها مخابره شد كه البته دو آتش سوزي بسيار عظيم بوده و بخش قابل توجهي از اين مناطق را خاكسترنشين كرده است.
گرچه عوامل انساني در بسياري از اين آتش‌سوزي‌ها موثر بوده و عوامل آن نيز دستگير شده‌اند اما عامل آتش سوزي هاي بزرگ، خشكيدگي مراتع و وجود مقدار زيادي علوفه خشك در مراتع بوده است.
خشكسالي نه تنها سبب شده تا تنوع ذخائر گياهي در مراتع يزد به شدت كاهش پيدا كند بلكه زمينه اي بسيار مناسب براي آتش سوزي در عرصه هاي منابع طبيعي به وجود آورده است.
مراتع يزد به انبار وسيعي از علوفه‌هاي خشك تبديل شده است
مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري استان يزد يزد در اين زمينه اظهار داشت: كم آبي و دماي بالاي هوا در تابستان امسال سبب شد تا مراتع يزد به انبار وسيعي از علوفه هاي خشك تبديل شوند و كوچكترين جرقه اي مي تواند اين انبار علوفه را به آتش بكشاند و آتش سوزي هاي عظيم به راه بيندازد چنانكه امسال شاهد و مورد آتش سوزي عظيم و چندين مورد آتش سوزي هاي كوچكتر بوده ايم.
ابوالفضل وكيلي با اشاره به اينكه ميزان آتش سوزي ها در سال جاري نسبت به سال گذشته افزايش چشمگيري داشته است، عنوان كرد: امسال 9 فقره آتش سوزي در عرصه هاي منابع طبيعي استان يزد رخ داد كه دو مورد از آنها بسيار عظيم بود.
وي تصريح كرد: اين آتش سوزي ها 35 هكتار از عرصه هاي منابع طبيعي را در شهرستان هاي مختلف استان يزد طعمه حريق كرد كه اين مساحت براي استان فقري همچون يزد بسيار قابل توجه است و ايجاد مجدد آن، سالها وقت و هزينه نياز دارد.
35 هكتار مرتع استان يزد طعمه حريق شد
وكيلي خاطرنشان كرد: 35 هكتار آتش سوزي در مراتع استان يزد در حالي امسال رخ داده كه در طول پنج سال گذشته، فقط 13 هكتار از عرصه‌هاي طبيعي طعمه حريق شده و اين نشان از خشكسالي شديد و البته بي توجهي برخي از مردم دارد.
با توجه به اينكه جنگل‌هاي طبيعي استان يزد در شهرستان خاتم در همسايگي استان فارس قرار دارد، برخي از آتش‌سوزي‌ها و صدمات آن از ناحيه شهروندان شهرستان ني‌ريز در استان فارس متوجه خاتمي‌ها شده‌است به نحوي كه سهل انگاري يك دامدار در مراتع ني‌ريز، سبب شده تا آتش سوزي عظيمي در مراتع اين منطقه صورت گيرد كه دامنه آن تا استان يزد نيز كشيده شده است.
آتش‌سوزي‌هايي كه امسال در خردادماه رخ داد يا آتش‌سوزي كه چند روز پيش و در تاريخ نهم شهريورماه به وقوع پيوست، از آتش سوزي‌هاي عظيم منطقه بود كه البته با همراهي مردم يگان حفاظت منابع طبيعي شهرستان خاتم مهار شد و گرچه مساحت بسيار بزرگي در اين آتش سوزي ها طعمه حريق شد اما مي توانست گستره آن بسيار بيشتر و خسارات آن بسيار بزرگتر و گسترده تر باشد كه خوشبختانه در مرز بين دو استان يزد و فارس مهار شد.
4 ساعت پياده روي براي مهار آتش
البته برخي آتش سوزي ها نيز به دليل اينكه در مناطق صعب العبور رخ مي دهند، مهار را دشوار مي‌ كنند و تا رسيدن مردم و نيروهاي يگان حفاظت منابع طبيعي، بخش قابل توجهي از منابع خاكستر مي شود.
مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري استان يزد در اين زمينه اظهار داشت: مناطق صعب العبور تفت و خاتم بيش از ساير نقاط درگير اين موضوع هستند و گاهي نياز به ساعتها پياده روي براي رسيدن به منطقه اي است كه حريق در آن رخ داده است.
ابوالفضل وكيلي با اشاره به موردي كه چندي پيش در ارتفاعات سخويد رخ داد، خاطرنشان كرد: ماموران يگان حفاظت منابع طبيعي، چهار ساعت پياده روي كردند تا توانستند وسايل اطفاي حريق را به اين منطقه برسانند.
گرچه وجود علوفه هاي بسيار عامل گسترش اين آتش‌ سوزي ها بوده است اما جرقه آن توسط عوامل انساني زده شده به نحوي كه چوپانان منطقه يا گردشگران، هنگامي كه براي تهيه غذا آتش روشن كرده اند، بي توجه به شعله ور بودن آتش، سبب گسترده شدن آن شده اند يا اينكه پس از ترك منطقه، اقدام به خاموش كردن آتش هاي هرچند كم رمق نكرده اند كه اين امر سبب بروز آتش سوزي شده است.
نياز به انسجام دستگاه هاي مختلف در شهرستانها
در گذشته اغلب آتش سوزي ها در مناطق تفت و خاتم رخ مي داد اما امسال شهرستان بهاباد نيز به نوعي درگير اين آتش سوزي ها شد و خبر از آتش سوزي در مراتع بهاباد نيز مخابره شد كه عامل آن نيز انساني بود.
گرچه ماموران يگان حفاظت منابع طبيعي بهاباد تمام تلاش خود را براي مهار اين آتش سوزي به كار گرفتند اما نبود انسجام و همكاري لازم ساير دستگاه ها در اين شهرستان سبب شد تا آتش سوزي به موقع مهار نشود ضمن اينكه سابقه آتش سوزي در اين مراتع وجود نداشت و عدم تجربه كافي و آمادگي لازم در اين زمينه محيط بانان را غافلگير كرد.
وجود چنين شرايطي در استان يزد ضرورت آموزش و اطلاع رساني، ايجاد هماهنگي بين دستگاه هاي مختلف، ايجاد پايگاه هاي اطفاي حريق و ايجاد آمادگي هاي لازم در مواقع بروز خطر را نمايان مي كند.
مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري استان يزد در اين زمينه به خبرنگار مهر گفت: كلاس هاي مختلف آموزشي براي محافظان افتخاري طبيعت برگزار شده و اقشار مختلف از جمله محيط بانان منابع طبيعي، دامداران، گله داران و مردم عادي در اين دوره ها شركت كرده اند.
ابوالفضل وكيلي تصريح كرد: با توجه به نياز به بالگرد در مناطق صعب العبور و ايجاد سرعت بيشتر براي مهار آتش سوزي ها، موضوع در دست پيگيري است و با مسئولان استاني در ميان گذاشته شده است.
وكيلي همچنين از ايجاد سه پايگاه اطفاي حريق در سه نقطه كليدي و حساس استان يزد خبر داد و اظهار داشت: تجهيزات كامل نيز در اين پايگاه ها مستقر خواهد شد.
علاوه‌بر موارد ياد شده، نياز به همراهي و مشاركت مردم در اطلاع رساني از وقوع حريق همچنين همراهي در اطفاي آن و همكاري با ماموران يگان حفاظت منابع طبيعي نيز ضروري به نظر مي رسد.