بانک سلول های انسانی و جانوری مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران موفق شد مجموعه سلولی حاوی تعداد ۵۸ رده سلولی فیبروبلاستی بز مرخز که گونه ای کمیاب و در خطر انقراض در کشور است را تهیه، تولید و نگهداری کند.

به گزارش زیست آنلاین از ایرنا از مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران، دکتر سید ابوالحسن شاهزاده فاضلی، رییس مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران درباره این دستاورد گفت: افزایش رشد جمعیت و توجه تولید کنندگان و پرورش دهندگان به ایجاد نژادهای دامی اقتصادی و پرتولید و توجه نکردن و نبود برنامه ریزی برای حفظ نژادهای خالص و بومی، صدمه های جبران ناپذیری به منابع ژنتیکی بیشتر کشورها از جمله ایران وارد کرده است.

وی افزود: در بین دام های مختلف اهمیت و نقش بز قابل توجه است، بز یکی از قدیمی ترین حیواناتی است که بشر آنرا اهلی کرده است، نوشته های زیادی مربوط به هزاران سال قبل به دست آمده است که اهمیت بز را از نظر تامین منابع شیر، گوشت، مو و پوست نشان می دهند.

فاضلی ادامه داد: امروزه در ایران حدود 25 میلیون راس بز موجود است و حدود ٢0 نژاد بز شناسایی شده است، این نژادها به منظور تولید گوشت پرورش داده می شوند ولی از نظر مو و کرک نیز برای مصرف در صنایع دستی و صادرات از اهمیت ویژه ای برخوردارند.

وی گفت: در بین این نژادها، بز ˈ مرخز ˈ یکی از نژادهای منحصر به فرد استان کردستان و یکی از ذخایر ژنتیکی با ارزش کشور است، بدن این دام از الیافی بنام موهر (مه رز) پوشیده شده که از نظر اقتصادی حائز اهمیت است.

وی افزود: در بین نژادهای بز دنیا، فقط دو نژاد مرخز و آنقوره قادر به تولید الیاف موهر هستند، تغییرات پدید آمده در شیوه زندگی دامداران، مناسبات آنها با بازار و محدودیت های ایجاد شده در دو دهه اخیر سبب کاهش شدید جمعیت این دام شده است.

رییس مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران گفت: در سال 1390 و بر اساس بررسی های صورت گرفته، جمعیت این دام به 1500 راس کاهش یافته است. با توجه به محدودیت های به وجود آمده از جمله کاهش جنگل های بلوط به عنوان اصلی ترین منبع غذایی این دام و عدم تمایل دامداران جوان برای تکثیر این دام به دلایل اقتصادی و بروز بعضی بیماری ها و غیره، این کاهش جمعیت یک تهدید محسوب می شود.

به گفته وی همچنین کاهش جمعیت این دام علاوه بر اینکه لطمه ای بر فرهنگ موجود است، بر روند تخریب جنگل نیز موثر است.

فاضلی اظهار کرد: مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران بر اساس یکی از رسالت های خود مبنی بر حفظ و نگهداری ذخایر ژنتیکی و زیستی در ایران، بز مرخز را به عنوان یکی از نژادهای منحصر به فرد در جهان و در معرض انقراض به منظور حفاظت از ذخایر ژنتیکی و زیستی کشور انتخاب کرده است.

وی افزود: همچنین با توجه به جنبه های اقتصادی، فرهنگی و بومی بودن این نژاد اقدام به تهیه رده های سلولی از بز مرخز و حفظ و نگهداری آنها کرده است، این مجموعه به عنوان منبعی در دسترس و آماده برای تحقیقات ژنتیک، اصلاح نژاد و همانند سازی در اختیار محققان علاقه مند قرار دارد، همچنین این مجموعه سلولی می تواند زمینه ساز توجه بیشتر برای حفظ این گونه با ارزش به عنوان یکی از اقلام گنجینه تنوع زیستی باشد.



منبع:ایرنا