۷ تیر ۱۳۹۴
پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران (iew): در منطقه میشداغ خوزستان در ده کیلومتری مرز چزابه تعداد محدودی آهو زندگی می کنند که تنها جمعیت باقیمانده ی آهو در استان پهناور خوزستان به شمار می روند.
خوزستان در روزگاری نه چندان دور میزبان تعداد زیادی آهو بوده است که در دشت های این استان زندگی میکردند اما طی سال های گذشته تمامی زیستگاه های خوزستان از گونه آهو خالی شده و جمعیت کوچک و شکننده شاید کمتر از ۱۰ الی ۱۵ عدد آهو در میشداغ تنها جمعیت باقیمانده از این گونه ارزشمند در استان خوزستان به شمار می رفت.
به همین دلیل منطقه میشداغ در سال ۱۳۹۰ با وسعت ۵۴۳۶۳ هکتار بعنوان منطقه حفاظت شده اعلام گردید. با تلاش شبانه روزی محیط بانان، امنیت مناسبی برای تعداد انگشت شمار آهوی باقیمانده در میشداغ ایجاد شد که موجب زاد و ولد و افزایش جمعیت آهو در این منطقه گردید.

تصویر: آخرین بازماندگان آهو در استان خوزستان حین خوردن آب از برکه ای در منطقه حفاظت شده میشداغ
آهوان میشداغ که تعداد آنها بر اساس آخرین سرشماری صورت گرفته در سال جاری به حدود ۴۰ عدد رسیده است از تمامی مخاطرات از جمله هشت سال جنگ تحمیلی، هجوم شکارچیان متخلف، موتورسواران بیابان گرد، خشکسالی و غیره جان سالم به در برده اند اما یک کانال آب که توسط سازمان آب و برق خوزستان احداث شده است یک به یک جان آهوان این منطقه را می گیرد و نسل آنها را با خطر انقراض کامل روبرو ساخته است.
این کانال آب موسوم به «کانال پای پل» با عمق زیاد و بدون حفاظ به منظور آبیاری و زهکشی اراضی کشاورزی غرب کرخه احداث شده و از حاشیه منطقه میشداغ عبور می کند.
این کانال که دو سال قبل به بهره برداری رسیده فاقد هرگونه مجوز و ارزیابی زیست محیطی بوده و حدود ۱۵ کیلومتر آن از درون منطقه حفاظت شده میشداغ عبور می کند.

کانال پای پل که جهت انتقال آب کرخه به منظور آبیاری و زهکشی اراضی کشاورزی غرب کرخه احداث شده است
آهوان تشنه شب ها برای خوردن آب به کانال نزدیک شده و پس از ورود به داخل آن، به دلیل شیب زیاد و سطح صاف دو طرف کانال توان خارج شدن از آن را نداشته و در جریان شدید آب خفه می شوند.
متاسفانه سال گذشته لاشه ۴ آهو و امسال از ابتدای فصل گرما تاکنون لاشه ۲ آهو که درون کانال سقوط کرده و تلف شده اند، کشف شده است.
بر اساس گزارشات و مشاهدات مردم محلی حدود ۲۰ آهو و تعداد زیادی از سایر جانوران وحشی طی دو سال گذشته درون کانال سقوط کرده و از بین رفته اند.

تصویر: آخرین بازماندگان آهو در استان خوزستان حین خوردن آب از برکه ای در منطقه حفاظت شده میشداغ
مرگ حدود ۲۰ آهو از جمعیت بسیار شکننده این گونه در این منطقه، ضایعه بزرگ و خسارتی جبران ناپذیر به این میراث ارزشمند طبیعی به شمار می رود.
همچنین بیم آن می رود که با خشکسالی های اخیر و گرمای هوا در خوزستان تعداد بیشتری آهو بر اثر سقوط در این کانال تلف شده و در نهایت نابودی کامل جمعیت منحصر بفرد آهو در میشداغ رقم بخورد.
وجود این کانال عمیق بدون هرگونه حفاظ ایمن، علاوه بر جانوران وحشی برای جان انسان ها و ساکنین بومی منطقه نیز مخاطره آمیز است. سال گذشته پسربچه ده ساله ای از اهالی روستای موزان برای نجات یکی از گوسفندان پدرش وارد کانال شده و متاسفانه جان خود را ازدست داد.
معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان خوزستان در این مورد به خبرنگار دیده بان گفت: «کانال پای پل» بدون هرگونه ارزیابی زیست محیطی ایجاد شده است و فارق از مباحث فنی در مورد شیوه انتقال آب، به عامل اصلی نابودی تنها جمعیت باقیمانده آهو در خوزستان تبدیل شده است.

کانال پای پل که جهت انتقال آب کرخه به منظور آبیاری و زهکشی اراضی کشاورزی غرب کرخه احداث شده است
مهندس مولی اظهار داشت: طی دو سال گذشته جلسات و مذاکرات متعددی با مسئولان آب منطقه ای خوزستان برگزار شده و هر بار قول مساعد برای ایمن سازی کانال داده شده است اما مسئولان آب منطقه ای هرگز به تعهدات خود در این زمینه عمل نکردند.
دو گزینه در قالب طرحی به آب منطقه ای ارائه شده است که یک گزینه حصار کشی کانال و یا ایجاد پلکان سیمانی در طول مسیر کانال برای سهولت در خروج حیوانات از درون کانال می باشد.
گزینه دیگر نیز احداث انشعاب از کانال و ایجاد یک برکه بزرگ درون منطقه حفاظت شده میشداغ بوده است تا آهو و سایر جانوران وحشی برای خوردن آب از این برکه استفاده کرده و به سمت کانال نروند.

کانال پای پل که جهت انتقال آب کرخه به منظور آبیاری و زهکشی اراضی کشاورزی غرب کرخه احداث شده است
مهندس مولی گفت: بر اساس مطالعات صورت گرفته توسط اساتید دانشگاه اصفهان و دانشگاه اهواز، آهوی موجود در منطقه میشداغ، زیرگونه ای منحصربفرد با ویژگی های خاص و متفاوت از آهوان موجود در سایر نقاط کشور می باشد که این موضوع ارزش های این سرمایه طبیعی را بیش از پیش مطرح می سازد.
رئیس اداره پارک ملی کرخه و مسئول منطقه حفاظت شده میشداغ در این مورد گفت: برای تامین آب مورد نیاز آهوها و سایر وحوش میشداغ، اقدامات موثری از جمله ساخت چندین آبشخور در نقاط مختلف منطقه انجام شده است تا آهوها برای خوردن آب به سمت کانال نروند.
مهرشاد احمدوند اظهار داشت: متاسفانه به دلیل گرمای بیش از حد هوا و خشکسالی در منطقه، چشمه ها و برکه های طبیعی به سرعت در حال خشک شدن است و پیش بینی می شود تا یک ماه آینده اکثر چشمه ها بطور کامل خشک شوند.

تصویر: انتقال تانکر آب به قلب منطقه میشداغ جهت احداث آبشخور و تامین آب مورد نیاز وحوش بخصوص آهوها
احمدوند گفت: محیط بانان با انتقال چندین تانکر بزرگ به قلب منطقه و مدفون نمودن تانکرها در زیر خاک به منظور خنک ماندن آب درون آنها، تانکرها را با لوله کشی به آبشخورهای سیمانی مجهز به شناور متصل نموده اند تا آب درون تانکرها همواره خنک مانده و آب ورودی به محفظه سیمانی آبشخور همیشه تازه باشد.
ردپاها و آثار بجا مانده در کنار آبشخورهای احداث شده نشان می دهد که آهوها به همراه بره هایشان برای خوردن آب بر اثر آبشخورها حاضر شده اند.
اما صدا و بوی آبی که از «کانال پای پل» در منطقه پخش می شود، شب هنگام آهوها را به سمت خود می کشاند و احداث آبشخور از ورود آهوها به درون کانال جلوگیری نمی کند.
البته احداث آبشخورها باعث می شود در صورت دیوار کشی و مسدود شدن کانال، حیات وحش با مشکل کم آبی مواجه نشوند.

امید است شرکت آب منطقه ای خوزستان با مسئولیت پذیری نسبت به این موضوع در مقابل جان حیوانات و انسان ها متعهد بوده و هرچه سریعتر نسبت به ایمن سازی کانال در طول مسیر عبوری از درون منطقه حفاظت شده میشداغ اقدام لازم را انجام دهند.
همچنین ضروری است که مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست هرچه سریعتر با مقامات مسئول در وزارت نیرو مذاکرده نموده و نسبت به رفع این معضل اقدام کنند تا آخرین بازماندگان آهو در استان خوزستان بتوانند به حیات خود ادامه داده و این میراث طبیعی ارزشمند فدای بی برنامگی و بی مسئولیتی سایر دستگاه های اجرایی نشود.


منبع:پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران (iew)